Những phát hiện đáng sợ về trí tuệ nhân tạo AI khi tải ảnh lên mạng

Đối với các công ty công nghệ hỗ trợ sự giám sát của chính phủ, “cánh tay” đắc lực chính là hình ảnh và thông tin riêng tư của bạn. Các công ty, trường đại học và phòng thí nghiệm của Mỹ tổng hợp hàng triệu hình ảnh trên Internet để cải thiện hệ thống nhận dạng khuôn mặt. Các nhà nghiên cứu đã tạo ra Exposing.AI (E.AI), một công cụ giúp người dùng tìm ảnh từ hệ thống tổng hợp. Cũng vì thế mà bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy rằng một công cụ trực tuyến lưu hình ảnh và thông tin của nhiều người để sử dụng trong nghiên cứu trí tuệ nhân tạo. Để hiểu rõ hơn về vấn đề ngày một cách cụ thể nhất, tham khảo ngay nội dung dưới đây của zeaaaa.com nhé.

Đầu tiên hãy tìm hiểu AI là gì?

Trí tuệ nhân tạo hay trí thông minh nhân tạo (Artificial intelligence  – viết tắt là AI). Đây là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính (Computer science). Là trí tuệ do con người lập trình tạo nên. Với mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người.

Trí tuệ nhân tạo khác với việc lập trình logic trong các ngôn ngữ lập trình. Đó là ở việc ứng dụng các hệ thống học máy (machine learning). Qua đó để mô phỏng trí tuệ của con người trong các xử lý mà con người làm tốt hơn máy tính. Cụ thể, trí tuệ nhân tạo giúp máy tính có được những trí tuệ của con người. Cụ thể như: biết suy nghĩ và lập luận để giải quyết vấn đề, biết giao tiếp do hiểu ngôn ngữ, tiếng nói, biết học và tự thích nghi,…

Tuy rằng trí thông minh nhân tạo có nghĩa rộng như là trí thông minh trong các tác phẩm khoa học viễn tưởng. Nó là một trong những ngành trọng yếu của tin học. Trí thông minh nhân tạo liên quan đến cách cư xử, sự học hỏi và khả năng thích ứng thông minh của máy móc.

Việc tải ảnh lên mạng là đang đóng góp cho AI

Theo New York Times, E.AI hỗ trợ việc tìm kiếm hình ảnh tương tự nhau. Lưu trên dịch vụ chia sẻ ảnh Flickr. Nó cũng mang đến nguồn dữ liệu cần thiết cho việc xây dựng hệ thống trí tuệ nhân tạo. Hoặc những chatbot trên Internet. “Mọi người cần nhận ra rằng những khoảnh khắc riêng tư của họ không còn bí mật nữa”. Liz O’Sullivan, Giám đốc Dự án Công nghệ Giám sát cho biết. Bà cùng với Adam Harvey (một nhà nghiên cứu và nghệ sỹ ở Berlin) tạo nên E.AI.

Sự vận hành của AI như thế nào?

Các hệ thống sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vận hành bằng cách sử dụng dữ liệu mẫu được tạo ra bởi con người như hình ảnh, bản ghi âm… Nhiều người không biết họ đang đóng góp cho việc phát triển AI. Tuy nhiên, việc khai thác dữ liệu riêng tư là trái pháp luật. Một luật được ban hành tại Illinois (Mỹ) vào năm 2008 ghi rằng nếu sử dụng hình ảnh cá nhân của ai đó mà chưa có sự cho phép sẽ bị phạt hành chính.

Rủi ro đối với người dùng

Năm 2006, Brett Gaylor, một nhà làm phim tài liệu ở Canada, đăng tải hình ảnh tuần trăng mật lên Flickr. Trong một lần sử dụng E.AI, Gaylor phát hiện hàng trăm tấm ảnh tương tự đã được thu thập để hoàn thiện hệ thống AI. Không biết tại sao ảnh của mình có thể xuất hiện ở nhiều nơi khác nhau. Sự tò mò của Gaylor đã trở thành nỗi lo sợ.

Một ví dụ điển hình về việc thu thập hình ảnh là megaface. Hệ thống dữ liệu được tạo ra bởi các giáo sư tại Đại học Washington năm 2015. Megaface nhận được hàng nghìn lượt tải từ các công ty và cơ quan chính phủ nhiều nước trên thế giới. Mặc dù không được sử dụng với mục đích thương mại. Megaface đã bị dừng hoạt động vào tháng 5/2020 và tất cả dữ liệu đã được gỡ xuống.

O’Sullivan và Harvey đã dành nhiều năm phát triển công cụ giúp người dùng biết được dữ liệu của họ bị sử dụng như thế nào. Nhưng sợ rằng công cụ đó sẽ được dùng vào mục đích xấu. “Rủi ro cho việc này là rất lớn”, O’Sullivan cho biết. Cuối cùng, họ vẫn phải hạn chế việc sử dụng của E.AI và kết quả mà nó mang lại để không làm mọi thứ tồi tệ hơn. Cả 2 hy vọng rằng trong tương lai, chính phủ sẽ thiết lập những chính sách, hệ thống mới để ngăn chặn việc thu thập hàng loạt thông tin cá nhân của người dân.